टोमॅटो शेती टिपा

टोमॅटो हे उष्ण हंगामातील पीक आहे. बी रुजण्यासाठी अनुकूल तापमान 26 ते 32 से. लागते. चांगला निचरा होणारी,सेंद्रीय पदार्थयुक्त, 6.5-7.5 सामू  श्रेणी असणारी गाळाची जमीन योग्य आहे.

जमीन चांगली खोलवर नांगरा. 90 /एकर  या प्रमाणात शेणखत टाकून शेत नांगरा आणि 60 सेमी. चे अंतर ठेवून सरीववरंबे तयार करा. 50 किग्रॅ. शेणखतामध्ये 800 ग्रॅम/एकर अझोस्पिरीलम आणि 800 ग्रॅम/एकर फॉस्फोबॅक्टेरीया मिसळून वापरा.

पिकाची जात / संकर यावर आधारित अंतरठेवण्याच्या दोनप्रकारच्या पद्धती साधारणपणे वापरल्या जातात: 1) 60X 45 सेमी आणि 2) 45X30 सेमी. जातींसाठी 160-200 ग्रॅम/ एकर आणि संकरीत जातींसाठी 60-80 ग्रॅ/ एकर बियाण्याचे प्रमाण असावे.

25 मायक्रॉन जाडीच्या काळ्या एलडीपीइ प्लास्टीफने आवरण घाला आणि दोन्ही टोके 10 सेमी खोल मातीत पुरावी.

जमिनीतून देण्यात येणारी खते :

Fertigation schedule in tomato cultivation :

टोमॅटो पिकासाठी फवारणीद्वारे देण्यात येणार्याी खताचे शिफारस केलेले वेळापत्रक :

सरीमध्ये सिंचन करा आणि 25 दिवसांची रोपे सरींच्या कडेने लावा. लागवड केल्यानंतर 3 दिवसांनी सिंचन करणे आवश्यक आहे. उन्हाळ्यात, दर 5-7 दिवसांनी, तर हिवाळ्यात 10-15 दिवसांच्या अंतराने सिंचन पुरेसे आहे.

टोमॅटोच्या रोप वाटिकेमध्ये तसेच मुख्य शेतामध्ये रोपण केल्यानंतर तणाचे व्यवस्थापन करणे आवश्यक आहे.

टोमॅटोची लागवड केल्यानंतर 1-3 दिवसांनी उगवणीपूर्व तणनाशक पेन्डी मेथालीन 1.0 किग्रॅए.आय./हेक्टर किंवा फ्ल्युक्लोरालीन 1.0 किग्रॅए. आय./ हेक्टर वापरावे आणि लागवड केल्यानंतर 30 दिवसांनी हाताने तण काढून टाकल्या मुळे तणांवर नियंत्रण राहण्यास मदत होते.

1. फळे पोखरणाऱ्या अळीचे नियंत्रण
   • खराब झालेली फळे गोळा करून नष्ट करणे आणि वाढलेले सुरवंट नष्ट करणे.
   • टोमॅटोच्या शेताच्या बांध्यावर झेंडू आणि एरंडासारखी सापळ्याची पिके लावणे.
   • आवश्यकते नुसार कोणत्याही किटकनाशकांची फवारणी: इमामेक्टिनबेन्झोएट एकराला 100 ग्रॅम किंवा क्लोरएंट्रिनीप्रोल एकरी 60 मिली किंवा फ्लुबेंडिमाईड एकराला 40 मिली किंवा थायोडीकार्ब एकरी 200 मिली किंवा स्पिनोसॅड एकराला 75 मिली फवारावे.
   • 2.0 मिली/ लिटरप्रमाणात अझाडिरिक्टिन 1.0% इसी किंवा 8 मिली/10 लिटर प्रमाणात इनडॉक्साकार्ब 14.5 % एससी किंवा 5ग्रॅ/ 10 लिटर प्रमाणात फ्लुबेडीएमाइड 20 डब्लूजी किंवा 7.5 मिली/ 10 लिटर प्रमाणात नोव्हल्युरॉन 10% इसी याची फवारणी केल्यामुळे सुध्दा फळे पोखरणाऱ्या अळीवर नियंत्रण ठेवण्यास मदत होते.
2. पांढरीमाशी नियंत्रण
   • पाने दुमडणारा रोग पडलेली रोपे उपटून टाका आणि नष्ट करा
   • किटकांना आकर्षित करण्यासाठी आणि मारण्यासाठी हेक्टरला 12 पिवळे चिकटसापळे लावा.
   • 40 किग्रॅ/ हेक्टर या प्रमाणात कार्बोफ्युरन 3% जी चा मातीत वापर किंवा डायमिथोएट 30% ईसी(1.0 मिली/लि) किंवा मालाथिऑन 50% ईसी (1.5 मिली/लि) किंवा ऑक्सीडेमेटॉन – मिथाईल 25% ईसी (1.0 मिली/लि.) किंवा थिआमिथॉक्झम 25% डब्ल्यूजी(4.0 मिली/10 लि.) किंवा ऍसिटामाश्रिड 100 ग्रॅम/लि ची फवारणी करावी.

1. रोप कोलमडणे किंवा रोपमर
   • उंच गादीवाफे वापरावे
   • हलके पाणी द्यावे, परंतु चांगला निचरा होण्यासाठी वरचेवर सिंचन करावे.
   • कॉपरऑक्झीक्लोराईड 0.2% किंवा बोर्डेक्स मिश्रण 1% जमिनीमध्ये आळवणी करावे.
   • दमट पणाने फळ गळून पडण्यास प्रतिबंध करण्यासाठी ट्रायकोडर्माविरिडे(4 ग्रॅ/ किग्रॅबियाणे) किंवा थीराम (3ग्रॅ/ किग्रॅबियाणे) या बुरशीजन्य कल्चरने बियाणावर उपचार करणे हाच एकमेव प्रतिबंधात्मक उपाय आहे.
   • ढगाळ हवामान असेल तेव्हा 0.2% मेटालाक्सीलची फवारणी करावी
2. पाने दुमडण्याच्या रोगाचा बंदोबस्त
   • पांढऱ्या माशीचे नियंत्रण करण्यासाठी हेक्टरला 12 पिवळे चिकटसापळे लावावे.
   • शेताच्या सभोवताली अडथळा निर्माण करणारी पिके-तृणधान्ये लावावी.
   • तणे काढून टाकवि तजाळीच्या किंवा हरीत गृहातील संरक्षित.
   • लावणी केल्यानंतर रोगवाहनावर नियंत्रण करण्यासाठी इमीडेक्लोप्रिड 0.05% किंवा डायमेथोट 0.05% दर 15, 25, 45 दिवसानंतर फवारा.

टोमॅटोची काढणी केल्यावर योग्य प्रतवारी केलीजाते आणि वाहतुकीदरम्यान काढणी नंतरचे नुकसान टाळण्यासाठी पन्हाळी पेट्या किंवा लाकडी टोपल्यांमध्ये पॅक करून वाहतूक केली जाते.